Yerli Otomobilin Yol Haritası: Önce Patent!
Türkiye’nin yerli marka otomobil üretimine geçmesi gerektiğinin sinyallerini veren ve katıldığı TÜSİAD kurultayında Mustafa Koç gibi otomotiv sektörün önde gelen isimlerine gönderme yapan Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a otomotivin devlerinden maalesef destek gelmedi.Destek gelmesi de zaten beklenemez di. Çünkü otomotiv sektöründe faaliyet gösteren en büyük firmaların tamamı yabancı firmaların patentli ürünlerini Türkiye’de lisanslı olarak üretiyorlar ve onların yabancı ortaklarının yerli otomobile izin vermesini bekleyemeyiz. Bu şekilde beklersek de daha on yıllarca bekleyecek gibi gözüküyoruz. .bu durumun düzelmesi için Güney Kore’yi örnek alıp bir yerden başlamak gerekiyor. Bu işin başlangıcı da üretilecek yerli otomobilin tamamen yerli olabilmesi için otomobilde kullanılacak parçaların patent haklarının da yerli firmalar tarafından alınmış olması gerekiyor. Üretilecek yerli otomobilin parçaları yabancı firmaların patentli parçalarından yapılacaksa bu otomobile yerli otomobil diyemeyiz. Sadece patent hakları yabancı firmalara ait olan otomobili bu gün olduğu gibi ismi Türkçe olan bir marka olsa bile montajını yapmaktan öteye gidemeyiz.
Mustafa Koç’un ‘Dışarıdan görüldüğü kadar kolay bir iş değil’ diyerek ileri bir tarihe ötelediği düşüncenin patentle mümkün olabileceği kanaatindeyiz. Patent konusunda atılacak doğru adımlar yerli marka bir otomobil hayalini gerçeğe dönüştürebilir. Sayın Başbakan’ın yerli marka otomobil fikrini sonuna kadar destekliyoruz. Bu konuda atılması gereken ilk adım gerekli tüm teknik alt yapının patentini alabilmektir. Sadece ismi yerli olan bir markadan değil, tüm patent hakları ülkemize ait olan bir otomobilden söz etmeliyiz.
Sadece markanın tescillenmesi yetmez!
Yerli otomobil çalışmalarının yurtdışı patentli ürünlerin birleştirilmesi ile başarıya ulaşamayacağını kanaatindeyiz.Önemli olan üretim aşamasındaki tüm parçaların patent sahibi olunmasıdır. Türkiye’de yerli otomobil üretiminde genel olarak ‘marka’ mantığında önem veriliyor. Hâlbuki işin teknolojisi de bize ait olmalı ve kullanılan teknik altyapı Türk patent tescili güvencesi altına alınmalıdır. Türkiye’de son dönemde yerli otomobil üretimi ile ilgili önemli girişimler bulunmaktadır, şu anda motoru hariç tüm alt yapısı Türkiye’de üretilen otomobil girişimleri mevcut. Bu firmalar sadece otomobillerini değil, yerli üretimdeki tüm parçalarını da patentle korumalıdır. Gerçek bir yerli arabadan ancak o zaman söz edebiliriz.
Dünya liderleri patentle büyüyor!
Dünya genelinde otomotiv sektöründe alınan patent sayısı Türkiye’nin binlerce kat üzerindedir.Yabancı otomobil firmaları birkaç yıl içinde 100 bine yakın patent alırken Türkiye’deki en büyük firmaların bile aldığı patent sayısı 100’ü geçmiyor. Sektördeki lider ülkeler yaptıkları patent başvurularıyla otomotiv gelişimine ne kadar önem verdiklerini gösteriyorlar. Aynı stratejiyi biz de uygular ve otomotiv sanayi – üniversite iş birliği ile patent hareketine yönelirsek kısa sürede başarılı olabiliriz. Yabancı firmaların otomobilde kullanılan her parça için farklı versiyonlarda 100’lerce patent başvurusunda bulunduğunu da önemle belirtmek isterim.
2006-2010 yılları arasında bazı önemli otomobil firmalarının aldıkları patent sayılarını bir grafik ile şu şekilde gösterebiliriz. Grafikte de görüleceği üzere dünyanın en büyük otomobil firmaları son 5 yılda yüz binlerce patent almışlar ve her geçen yıl da binlerce patent almaya devam ediyorlar.
Türk girişimcilerinin otomotiv sektöründen uluslararası patentleri araştırması ve kendine bir yol haritası belirlemesi gerektiğini kanaatindeyim.
Teknik alt yapı için üretici teşvik edilmeli!
TÜBİTAK gibi bir araştırma merkezi bile bir firma için sadece 20 patente destek vermekte. Bu otomotiv gibi geniş sektörler için yetersiz bir rakam. Otomotiv sektörü odak sektörlerden birisi gösterilip, bu sektörde alınan bütün patentler özel olarak desteklenirse , yerli otomobil hedefi daha kısa sürede gerçekleşir. Günümüzde önemli otomotiv firmaları yabancı lisanslı ürünlere bu yüzden yöneliyor. Girişimciler ürün geliştirmeye teşvik edilirse bizim de patent hakları yerli firmalara ait olan otomobilimiz üretecek teknik alt yapımız olur. Devlete de bu konuda çok iş düşüyor. ÜR-GE ve AR-GE ile ilgili adımlar atılmaya başlandığında yapılan bütün yatırımların kısa zamanda karşılığını bulacağı görülecektir.
Bütün patent hakları ülkemize ait yerli otomobil üretilmesi dileklerimizle.
Av. Ali ÇAVUŞOĞLU
Marka ve Patent Vekili