Tasarımınızı tescil ettiniz, belgenizi aldınız. Bundan sonra ne yapacaksınız ? Tasarım tescilinin en önemli amacı , orijinal tasarımların başkaları tarafından taklit edilmemesi için koruma altına almaktadır.

Tasarım tescil belgenizi aldıktan sonra yapacağınız işleri şu şekilde sıralamak mümkündür:

1. Tasarımlarınızın ,benzerlerinin tescil edilmemesi için Resmi Tasarım Bültenleri’ ni takip etmek, benzer tasarımlar yayınlanınca tescil edilmemesi için itiraz etmek.

2. Tasarımlarınızın yenileme süresini takip etmek. Tasarımları 5 yılda bir yenilenerek toplamda 25 yıl korunurlar. Hak kaybına uğramamak için tasarım başvuru tarihinden itibaren 5 yıllık süreler halinde TASARIMLARINIZI MUTLAKA Tasarım yenilemesi yapılmadığından tekrar başvurulması mümkün olmayıp halka mal olmaktadır ve herkesin üretimine, satışına ve kullanımına açılmış olmaktadır.

3. Tasarımlarınızın aynısını veya benzerlerini piyasada gördüğünüzde hukuki haklarınızı kullanarak taklitçilerle mücadele etmelisiniz. Belli bir süre taklide göz yumulduğunda taklitler giderek çoğalacak ve taklitçilerle mücadele daha da zorlaşacak ve maliyetleriniz de artacaktır.

4. Tasarım tescili yapılmış ürünlerinizin ambalajları üzerine, katalog ve broşürlerinize ve web sitenize tasarım tescil belgelerinizin resmini ve tescil numaralarını yazınız ve taklit edilmesi halinde hukuki işlemlerde bulunacağınızı belirtmenizde caydırıcı olabilir.

Tasarım Hakkının Kapsamı Nedir ?

554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında KHK 17.maddesinde tasarım hakkının kapsamı şu şekilde açıklanmıştır: Madde 17 – Tasarımın kullanılması hak ve yetkileri münhasıran tasarım hakkı sahibinindir. Üçüncü kişiler, tasarım hakkı sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarlanan veya tasarımın uygulandığı bir ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, sözleşme yapmak için icapta bulunamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz.

TASARIM HAKKINA TECAVÜZ SAYILAN FİİLLER

Hangi durumlarda tescilli bir tasarımın haklarının ihlal edildiğini 554 Sayılı KHK 48.madde şu şekilde açıklamaktadır. Burada yazan fiillerden bir veya birkaçının işlenmesi halinde tescilli tasarım hakkınıza tecavüz olduğu kabul edilecektir. Bu tür bir durumla karşılaşınca haklarınızı mahkemeler nezdinde arayabilirsiniz.

Madde 48 – Aşağıda yazılı fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır.

1. a) Tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın tasarımın aynını veya belirgin bir şekilde benzerini yapmak, üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdi için icabda bulunmak, kullanmak, ithal etmek ve bu amaçlarla depolama, elde bulundurmak;

b)Tasarım belgesi sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek,

1. c) Bu maddenin önceki a ila b bendlerinde yazılı fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fiillerin yapılmasını kolaylaştırmak,
2. d) Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak,
3. e) Gasp.

TASARIM SAHİBİ TAKLİTÇİLER ALEYHİNDE HANGİ DAVALARI AÇABİLİR ?

Tescilli tasarımlar yukarıda yazılan herhangi bir şekilde taklit edilirse, ithal edilirse, fuarda sergilenirse , web sitesinde yayınlanırsa  veya herhangi bir şekilde ticari maksatla elde bulundurulursa tasarım sahibi 554 Sayılı KHK 49.maddesinde belirtilen davaları açarak taklitçilerle mücadele edebilir.

TASARIM SAHİBİNİN TALEPLERİ

Madde 49 – Tasarımdan doğan hakları tecavüze uğrayan tasarım hakkı sahibi, mahkemeden özellikle aşağıdaki taleplerde bulunabilir:

1. a) Fiilin tecavüz olup olmadığının tesbitini;
2. b) Tasarımdan doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması ve önlenmesi talebi;
3. c) Tecavüzün giderilmesi ve maddi ve manevi zararın tazmini talebi;
4. d) Tasarımdan doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara el konulması talebi;
5. e) Mümkün olduğu takdirde bu maddenin (d) bendi uyarınca el konulan ürün ve araçlar üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması talebi; Bu durumda, söz konusu ürünlerin değeri, tazminat miktarından düşülür. Bu değer, kabul edilen tazminatı aştığı zaman, tasarım belgesi sahibinin fazlayı karşı tarafa ödemesi gerekir.
6. f) Tasarımdan doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle bu maddenin (d) bendine göre el konulan ürünlerin ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya tasarımdan doğan haklara tecavüzün önlenmesi için, kaçınılmaz ise, imhası talebi;
7. g) Tasarımdan doğan haklara tecavüz eden kişi aleyhine verilen mahkeme kararının, masrafları tecavüz eden tarafından karşılanarak, ilgililere tebliğ edilmesi ve kamuya ilan yoluyla duyurulması talebi.

TASARIM SAHİBİ TAKLİT ÜRÜNLERİ NASIL TOPLATABİLİR ?

Tasarımlarla ilgili cezai hükümler  2009 yılında Anayasa Mahkemesi Tarafından iptal edildiği için ve aradan geçen 5 yıla rağmen yeni düzenleme kanunlaşmadığı için Savcılığa Şikayet ve Mahkemenin arama kararıyla yapılan ürün toplatma işlemleri yeni kanun çıkıncaya kadar yapılamamaktadır.

Peki taklit ürünlerle nasıl mücadele edilecek ve nasıl toplatılacaktır ?

Burada yapılması gereken tasarım taklit olayının mahkeme yoluyla tespit ettirilmesi ve tespitte çıkacak bilirkişi raporunun olumlu olmasına göre mahkemeden İHTİYATİ TEDBİR yoluyla taklit ürünlerin toplatılması talep edilecektir. Veya tasarıma tecavüzün önlenmesi davasıyla birlikte taklit ürünlerin toplatılması talep edilebilecektir.

Dileğimiz  tasarım korunmasıyla ilgili cezai düzenlemelerin TBMM de hemen  kabul edilerek kanunlaşması ve tasarım taklitleriyle mücadelenin daha hızlı ve daha etkin bir şekilde yapılabilmesidir.

Av. ALİ ÇAVUŞOĞLU

Marka ve Patent Vekili